A lección de Haití
(Tomado de CubaDebate)
Desde fai dous días, case ás 6 da tarde, hora de Cuba, xa de noite en Haití pola súa localización xeográfica, as emisoras de televisión comezaron a divulgar noticias de que un violento terremoto, con magnitude de 7,3 na escala Richter, golpeara severamente a Porto Príncipe. O fenómeno sísmico orixinouse nunha falla tectónica situada no mar, a só 15 quilómetros da capital haitiana, unha cidade onde o 80% da poboación habita casas febles construídas con adobe e barro.
As noticias continuaron case sen interrupción durante horas. Non había imaxes, pero afirmábase que moitos edificios públicos, hospitais, escolas e instalacións de construción máis sólida se reportaban colapsadas. lin que un terremoto de magnitude 7,3 equivale á enerxía liberada por unha explosión igual a 400 mil toneladas de TNT.
Descricións tráxicas eran transmitidas. Os feridos nas rúas reclamaban a berros auxilios médicos, rodeados de ruínas con familias sepultas. Ninguén, con todo, puidera transmitir imaxe algunha durante moitas horas.
A noticia tomounos a todos por sorpresa. Moitos escoitabamos con frecuencia informacións sobre furacáns e grandes inundacións en Haití, pero ignorabamos que o veciño país corría risco dun gran terremoto. Saíu a relucir esta vez que fai 200 anos produciuse un gran sismo nesa cidade, que seguramente tería uns poucos miles de habitantes.
Ás 12 da noite non se mencionaba aínda unha cifra aproximada de vítimas. Altos xefes de Nacións Unidas e varios Xefes de Goberno falaban dos conmovedores sucesos e anunciaban o envío de brigadas de socorro. Como hai despregadas alí tropas da MINUSTAH, forzas de Nacións Unidas de diversos países, algúns ministros de defensa falaban de posibles baixas entre o seu persoal.
Foi realmente na mañá de onte mércores cando comezaron a chegar tristes noticias sobre enormes baixas humanas na poboación, e mesmo institucións como Nacións Unidas mencionaban que algunhas das súas edificacións nese país colapsaran, unha palabra que non di nada de seu ou podía significar moito.
Durante horas ininterrompidas continuaron chegando noticias cada vez máis traumáticas da situación nese irmán país. Discutíanse cifras de vítimas mortais que fluctúan, segundo versións, entre 30 mil e 100 mil. As imaxes son desoladoras; é evidente que o desastroso acontecemento recibiu ampla divulgación mundial, e moitos gobernos, sinceramente conmovidos, realizan esforzos por cooperar na medida dos seus recursos.
A traxedia conmove de boa fe a gran número de persoas, en especial as de carácter natural. Pero talvez moi poucos detéñense a pensar por que Haití é un país tan pobre. Por que a súa poboación depende case nun 50 por cento das remesas familiares que se receben do exterior? Por que non analizar tamén as realidades que conducen á situación actual de Haití e os seus enormes sufrimentos?
O máis curioso desta historia é que ninguén pronuncia unha palabra para recordar que Haití foi o primeiro país en que 400 mil africanos escravizados e traficados polos europeos subleváronse contra 30 mil donos brancos de plantacións de cana e café, levando a cabo a primeira grande revolución social no noso hemisferio. Páxinas de insuperable gloria escribíronse alí. O máis eminente xeneral de Napoleón foi derrotado. Haití é produto neto do colonialismo e o imperialismo, de máis dun século de emprego dos seus recursos humanos nos traballos máis duros, das intervencións militares e a extracción das súas riquezas.
Este esquecemento histórico non sería tan grave como o feito real de que Haití constitúe unha vergoña da nosa época, nun mundo onde prevalecen a explotación e o saqueo da inmensa maioría dos habitantes do planeta.
Millares de millóns de persoas en América Latina, África e Asia sofren de carencias similares, aínda que talvez non todas nunha proporción tan alta como Haití.
Situacións como a dese país non deberan existir en ningún lugar da Terra, onde abundan decenas de miles de cidades e poboados en condicións similares e ás veces peores, en virtude dunha orde económica e política internacional inxusta imposta ao mundo. Á poboación mundial non a ameazan unicamente catástrofes naturais como a de Haití, que é só unha pálida sombra do que pode ocorrer no planeta co cambio climático, que foi realmente obxecto de burla, escarnio e engano en Copenhage.
É xusto expresar a todos os países e institucións que perderon algúns cidadáns ou membros con motivo da catástrofe natural en Haití: non dubidamos que realizarán neste instante o maior esforzo por salvar vidas humanas e aliviar a dor dese sufrido pobo. Non podemos culpalos do fenómeno natural que tivo lugar alí, aínda que esteamos en desacordo coa política seguida con Haití.
Non podo deixar de expresar a opinión de que é hora xa de procurar solucións reais e verdadeiras para ese pobo irmán.
No campo da saúde e outras áreas, Cuba, a pesar de ser un país pobre e bloqueado, desde fai anos vén cooperando co pobo haitiano. Ao redor de 400 médicos e especialistas da saúde prestan cooperación gratuíta ao pobo haitiano. En 227 das 337 comunas do país laboran todos os días os nosos médicos. Doutra banda, non menos de 400 mozos haitianos formáronse como médicos na nosa Patria. Traballarán agora co reforzo que viaxou onte para salvar vidas nesta crítica situación. Poden se mobilizar, polo tanto, sen especial esforzo, ata mil médicos e especialistas da saúde que xa están case todos alí e dispostos a cooperar con calquera outro Estado que desexe salvar vidas haitianas e rehabilitar feridos.
Outro elevado número de mozos haitianos cursan eses estudos de medicina en Cuba.
Tamén cooperamos co pobo haitiano noutras esferas que están ao noso alcance. Non haberá, con todo, ningunha outra forma de cooperación digna de cualificarse así, que a de loitar no campo das ideas e a acción política para pór fin á traxedia sen límite que sofren un gran número de nacións como Haití.
A xefa da nosa brigada médica informou: "a situación é difícil, pero comezamos xa a salvar vidas". Fíxoo a través dunha concisa mensaxe horas logo da súa chegada onte ao Porto Príncipe con reforzos médicos adicionais.
Tarde na noite comunicou que os médicos cubanos e os haitianos graduados da ELAM estábanse a despregar no país. atenderan xa no Porto Príncipe máis de mil pacientes, pondo a funcionar con urxencia un hospital que non colapsara e utilizando casas de campaña onde era necesario. Preparábanse para instalar axiña outros centros de atención urxente.
¡Sentimos un san orgullo pola cooperación que, nestes instantes tráxicos, os médicos cubanos e os xovenes médicos haitianos formados en Cuba están a prestar aos seus irmáns de Haití!